71. Co dostał Hiob? (Hi 42,11)

Pytania do Biblii

Co otrzymał Hiob? (Hi 42,11)

Gdy Hiob odzyskał cały swój majątek, przyszli do niego wszyscy jego znajomi i krewni (Hi 42,11). Dowiadujemy się także, że otrzymał on od każdego z nich prezent, jednak przedmioty te są różnie oddawane w przekładach. Co to za rzeczy?

Księga Hioba sprawia uczonym wiele problemów, przede wszystkim ze względu na to, że użyte w niej terminy bardzo często albo nie pojawiają się poza tą księgą, albo pojawiają się tylko raz (tzw. hapax legomena). Wielość tych słów prowadziła niektórych biblistów do przekonania, że Księga powstała, de facto, w jakimś dialekcie języka hebrajskiego (zajordańskim?) odbiegającym od języka spotykanego w innych księgach, lub nawet w całkowicie obcym języku, do którego spisania użyto alfabetu hebrajskiego. Jednak wróćmy do terminów, których dotyczy pytanie.

Pierwszy z użytych tu terminów to „qesitah”. Pojawia się on w Biblii trzykrotnie, oprócz tego miejsca, w Rdz 33,19 oraz Joz 24,32. Obydwa te teksty opisują zakup pola w Sychem dokonanego przez Abrahama. Dokładne znaczenie tego terminu nie jest znane, ale w tych miejscach użyte jest, jak się zdaje jako jednostka pieniężna lub wagowa. We współczesnych tłumaczeniach obcojęzycznych termin ten oddaje się zazwyczaj jako „a piece of money”, „un pezzo di argento”, „una moneda de plata” lub „une pièce d'argent[1]. Poprzez zestawienie tego terminu ze złotem (patrz niżej), badacze dochodzą do wniosku, że opisuje on przedmiot wykonany ze srebra, co zresztą doskonale oddaje francuski termin „argent”, który oznacza zarówno srebro, jak i pieniądz.

To znaczenie byłoby poparte poprzez jedyną istniejącą analogię tego terminu do rzeczownika pochodzącego z języka arabskiego. Arabskie słowo qešita oznacza jednostkę monetarną składającą się z 481 dirhamów, a to odpowiadałoby 1429 g wagi danego materiału[2].

Jeżeli przyjrzymy się jednak starożytnym tłumaczeniom, okaże się, że idą one w troszkę innym kierunku. LXX (Septuaginta) posiada w tych trzech miejscach słowo „amnos”, lub jego żeński odpowiednik - „amnas”. Termin ten oznacza owcę, która na starożytnym bliskim wschodzie służyła również jako jednostka płatnicza. Podobnie postępuje Wulgata, używająca terminu „ovis” oznaczającego to samo zwierzę.

Drugi z terminów to „nezem”. Jego znaczenie jest bardziej oczywiste, ponieważ pojawia się w Biblii Hebrajskiej siedemnaście razy. Dodatkowo, tak jak w Hi 42,11, większość z użyć tego rzeczownika jest połączona z określeniem materiału, z którego są wykonane – złota. Przy pomocy tego rzeczownika określane są złote kółka, które służyły jako ozdoba umieszczana bądź w nosie (Rdz 24,47; Prz 11,22; Iz 3,21; Ez 16,12) lub w uszach (Rdz 35,4; Wj 32,2.3; Prz 25,12). Ponieważ jednak brak jest dodatkowych informacji na temat przeznaczenia tego przedmiotu, dozwolone jest oddanie powyższego terminu w tłumaczeniach zarówno jako „nausznica”, „kolczyk” lub „obrączka”.

Bartłomiej Sokal


[1] Niemieckie Einheitsübersetzung der Heiligen Schrift zostawia w tym i pozostałych miejscach transliterowane „eine Kesita”.

[2] Zob. E.W. Lane, Al-Qamusu, an Arabic-English Lexicon, t. VII, s. 3522b; L. Koehler, W. Baumgartner, Lexicon in Veteris Testamenti Libros, Leiden 1953, s. 858.

Jesteś na facebooku? My też! :)

Zapraszamy do dyskusji na temat powyższej odpowiedzi na naszej facebook'owej stronie!


"Scriptura crescit cum legente"
"Pismo rośnie wraz z czytającym je" (św. Grzegorz Wielki)

Każdy rozmiłowany w Słowie Bożym napotyka w Biblii fragmenty, które sprawiają mu trudność w interpretacji. Zachęcamy zatem wszystkich odwiedzających stronę Dzieła Biblijnego do zadawania pytań. Na każde pytanie odpowiedź zostanie udzielona w ciągu około tygodnia, a następnie będzie ona opublikowana w sekcji "Pytania do Biblii".

Kliknij TUTAJ, żeby przesłać pytanie.