61. Manna - z czym to się je?


Pytania do Biblii

Manna – jak ją wytłumaczyć?

Czytając książki na temat Biblii napotkać można różne interpretacje dotyczące pochodzenia manny. Jak można ją wytłumaczyć?

Przykład manny, wspomnianej w pytaniu, jest dobrym punktem wyjścia, by ujrzeć, jak bardzo teksty biblijne oddziałują na myśl ludzką nawet po tysiącach lat. Niestety, jest to też punkt wyjścia dla wielu niepoważnych opinii, popularyzowanych przez nie mających nic wspólnego z naukami biblijnymi, a jedynie chcącymi zdyskredytować Biblię.

Rozważania na temat manny rozpocząć należy od przebadania samego terminu. Manna po hebrajsku to מָ‏ן‎ (man). Etiologia tej nazwy zapisana jest w Wj 16,15, gdzie Izraelici patrząc na to, co daje im Bóg, nazywają to manną. Autor tego tekstu nawiązuje do brzmienia hebrajskiego zaimka pytajnego „co?” - „ma”.

Autorzy natchnieni przekazują w tekstach biblijnych opis zarówno wyglądu, jak i smaku manny. Dowiadujemy się zatem w Wj 16,31, że była biała jak ziarno kolendry oraz miała smak placka z miodem (zob. Wj 16,14). Lb 11,7 porównuje ją znów do ziaren kolendry oraz bdellium. Warto także nadmienić, że Mojżesz w Wj 16,15 nazywa ją chlebem.

Czy na tej podstawie można powiedzieć coś więcej na temat manny? Tak, najprawdopodobniej należy ją wiązać z ziarnami tamaryszku, które przyjmują wygląd bardzo podobny do ziaren kolendry. Jak wytłumaczyć jednak fakt, że Mojżesz nazywa ją chlebem? Badając etymologię słowa manna, niektórzy uczeni wskazują na egipski termin mennu, który oznacza po prostu „jedzenie, pożywienie”. Należy też zaznaczyć, że również termin „lehem”, użyty przez Mojżesza, a w Biblii Tysiąclecia przetłumaczony jako „chleb”, może również oznaczać ogólnie pokarm wszelkiego rodzaju. Dla poparcia tego twierdzenia można wskazać chociażby arabski termin „lahma”, który oznacza mięso, a więc szczególny rodzaj pokarmu.

Na początku XX w. Arabowie żyjący na Półwyspie Synaj sprzedawali wędrowcom, oraz „turystom” odwiedzającym to miejsce man es-simma, czyli dosłownie „chleb niebieski” („chleb z nieba”). Była to żywica krzewów tamaryszkowych.

Musimy jednak uważać, by zjawiska manny nie postrzegać tylko w kategoriach czysto naturalnych. Przestrzega przed tym sam tekst biblijny. Manna zostaje opisana w kategoriach ponadnaturalnych, gdyż jest całkowicie poddana woli Boga. Pojawia się codziennie, ale zbierać ją można tylko na jeden dzień. Przekroczenie tego ograniczenia skutkuje gniciem pokarmu i pojawieniem się robaków. Z drugiej jednak strony, należało zebrać podwójną porcję na szabat, gdy nie następowały powyższe utrudnienia. Do ponadnaturalnych zjawisk należy także fakt, że manna pojawiała się na pustyni, w ilości wystarczającej do nakarmienia całego narodu izraelskiego.

Te czynniki sprawiły, że manna umieszczona została w Arce Przymierza (zob. Wj 16,33; Hbr 9,4). Manna była dla Izraelitów świadectwem dobrodziejstwa Boga dla ludzi. Takie bowiem jest podstawowe przesłanie towarzyszące autorom tworzącym teksty na temat manny. Bóg troszczy się o podstawowe potrzeby swoich wiernych, gdy tylko oni pozostają Mu wierni (zob. Pwt 8,3).

Bartłomiej Sokal

Jesteś na facebooku? My też! :)



"Scriptura crescit cum legente"
"Pismo rośnie wraz z czytającym je" (św. Grzegorz Wielki)

Każdy rozmiłowany w Słowie Bożym napotyka w Biblii fragmenty, które sprawiają mu trudność w interpretacji. Zachęcamy zatem wszystkich odwiedzających stronę Dzieła Biblijnego do zadawania pytań. Na każde pytanie odpowiedź zostanie udzielona w ciągu około tygodnia, a następnie będzie ona opublikowana w sekcji "Pytania do Biblii".

Kliknij TUTAJ, żeby przesłać pytanie.