209. Krzew cierniowy czy oset? (Sdz 9,14-15)


 

Pytania do Biblii

Krzew cierniowy czy oset? (Sdz 9,14-15)

Dlaczego w Sdz 9,14-15 wyd. Pallottinum 1990 pojawia się określenie "krzew cierniowy" a w Lekcjonarzu Mszalnym (dzień 21.08) mamy słowo "oset". Z czego wynika ta rozbieżność?

Problem z dokładniejszym określaniem nazw roślin i zwierząt dotyczy niemałej grupy określeń w języku hebrajskim. Starożytna systematyka królestwa zwierząt i roślin znajdowała się na bardzo prymitywnym poziomie, a ponadto nie mamy obecnie pewności, czy określenia, które pojawiają się w Biblii Hebrajskiej jedynie raz lub dwa, mają właściwy punkt odniesienia. W niektórych przypadkach można wskazywać analogie leksykalne w innych językach semickich, ale nie zawsze one istnieją, a nawet jeżeli istnieją nie zawsze mogą służyć pomocą.

Taka sytuacja ma miejsce w przypadku wspomnianego w pytaniu krzewu. Użyty w Sdz 9,14-15 dwa razy rzeczownik ’atar pojawia się w Biblii Hebrajskiej także w Ps 58,10 (a także w nazwie geograficznej w Rdz 50,10). Słownik Brown-Driver-Briggs podaje znaczenie tego terminu jako „bramble (jeżyna)” lub „buck-thorn (szakłak; Rhamnus)”. Powołuje się przy tym na analogie w języku arabskim, asyryjskim oraz aramejskim). Ta ostatnia propozycja poparta jest także przez tłumaczenie Wulgaty oraz Septuagintę, które w tym miejscu używają terminu, odpowiednio, „ramnum” oraz „ramnos”. Z kolei leksykon Koehler-Baumgartner proponuje rozumienie tej nazwy jako Lycium europaeum (kolcowój europejski) lub w ogóle „a thorny bush (krzak z kolcami)”, powołując się przy tym na podobne brzmienia terminów w języku akadyjskim oraz mandejskim.

Co można zatem powiedzieć? Chyba najbardziej wyważonym, ale jednocześnie adekwatnym wyjściem jest przyjęcie znaczenia „krzak z kolcami”. Ponieważ jednak najczęściej spotykanym krzakiem tego typu w Palestynie jest krzew cierniowy, można w ten sposób oddać ten termin w tłumaczeniach.

Bartłomiej Sokal

A 100 pytań temu zastanawialiśmy się:

Jesteś na facebooku? My też! :)

Zapraszamy do dyskusji na temat powyższej odpowiedzi na naszej facebookowej stronie!


"Scriptura crescit cum legente"
"Pismo rośnie wraz z czytającym je" (św. Grzegorz Wielki)

Każdy rozmiłowany w Słowie Bożym napotyka w Biblii fragmenty, które sprawiają mu trudność w interpretacji. Zachęcamy zatem wszystkich odwiedzających stronę Dzieła Biblijnego do zadawania pytań. Na każde pytanie udzielimy odpowiedzi, a następnie będzie ona opublikowana w sekcji "Pytania do Biblii".

Kliknij TUTAJ, żeby przesłać pytanie.