Niewielka figurka, najprawdopodobniej używana w rytuałach religijnych może zmienić sposób, w jaki archeolodzy postrzegają początki zamieszkania ludzi na Bliskim Wschodzie. Kultura jarmucka, "Jericho 9" i inne pytania

Niewielka figurka, najprawdopodobniej używana w rytuałach religijnych może zmienić sposób, w jaki archeolodzy postrzegają początki zamieszkania ludzi na Bliskim Wschodzie. Statuetka mająca formę bogini płodności odnaleziona została podczas badań archeologicznych związanych z kładzeniem rur wodociągowych w pobliżu Moshav Beit Hilkia w południowo-centralnym Izraelu.

Odnaleziono także pozostałości wskazujące na trzy okresy przed-historyczne, najstarszy datuje się na ok. 7 tysięcy lat temu. Archeolodzy z IAA znaleźli także wypaloną ceramiczną figurkę przedstawiającą kobietę. Odkrycie to łączy się z innymi miejscami, w których odnaleziono podobne figurki, w większości w pobliżu Sza’ar Hagolan. Ze 163 figurek odnalezionych do tej pory, tylko dwie znaleziono poza tym miejscem: jedną – w Lod, drugą – w Horvat Ptora, w pobliżu Kiryat Gat.

Figurka kobiety
Zdjęcie: IAA

Owe dwie figurki są wytworami kultury jarmuckiej, która rozkwitała w północnym Izraelu ok. 7,5 tysiąca lat temu. Jednak jest to inna kultura niż ta poświadczona w wykopaliskach w pobliżu Beit Hilkia, klasyfikowana na razie jako „Jericho 9”.

Różnice między kulturami widoczne są najbardziej na przykładzie wytwarzanej ceramiki. Choć dawniej uważano, że Jericho 9 zastąpiło kulturę jarmucką, bardziej prawdopodobne wydaje się, że obydwie istniały w jednym czasie, ale w innych miejscach: pierwsza – na południu, druga – na północy.

Niedawne odkrycie dwu figurek – bez wątpienia jarmuckich – w połączeniu z dwoma innymi odkrytymi wcześniej stawia pytanie o relację między tymi kulturami.

„Myślę, że ostatecznie jest to jedna kultura wykazująca różnice w wyrobie ceramiki” twierdzi Edwin van den Brink, prowadzący wykopaliska razem z Yitzhakiem Mermelsteinem. Współcześnie ludzie interesują się każdą najdrobniejszą różnicą, jednak dla starożytnych nie były one tak bardzo ważne. „Zdaje się, że mieli jeden system wierzeń”.

Figurka bogini płodności
Zdjęcie: IAA

“Pytanie brzmi, czy figurki są wytworami jednego świata rytualnego, w których ważnym symbolem były obfite piersi, szerokie biodra i, być może, ciąża” sądzi Marmelstein. „Najważniejsze pytanie jednak to, czy figurki te były wykonane na południu, czy przywiezione z północy?”

Archeolodzy przeprowadzą teraz testy chemiczne, by określić pochodzenie gliny: czy wywodzi się ona z północy czy południa Izraela.

opracował: B. Sokal
na podstawie doniesień prasowych
(IAA; BAR; haaretz.com)

Jesteś na facebooku? My też! :)

"Scriptura crescit cum legente"
"Pismo rośnie wraz z czytającym je" (św. Grzegorz Wielki)

Każdy rozmiłowany w Słowie Bożym napotyka w Biblii fragmenty, które sprawiają mu trudność w interpretacji. Zachęcamy zatem wszystkich odwiedzających stronę Dzieła Biblijnego do zadawania pytań. Na każde pytanie udzielimy odpowiedzi, a następnie będzie ona opublikowana w sekcji "Pytania do Biblii".

Kliknij TUTAJ, żeby przesłać pytanie.