Jedną z fascynujących cech archeologii jest to, że odpowiedzi na istniejące pytania rodzą dalsze pytania. Odkrycie źródła inspiracji kulturowej ceramiki w Kirbet Kerak rodzi pytanie, w jaki sposób inspiracja ta trafiła do tak odległego miejsca Pytania i odpowiedzi z Kirbet Kerak

Ulokowane niedaleko południowego brzegu Jeziora Galilejskiego, na terenie Izraela pozostałości jednego z najstarszych centrów miejskich w Lewancie były wielokrotnie badane przez archeologów na przestrzeni ostatnich 70-ciu lat. Miejsce znane jako Tel bet Yerah, albo Kirbet Kerak, powstało ok. 3000 r. przed Chr. Jako ufortyfikowane miasto. Ponadto uczeni znaleźli wiele śladów wskazujących, że miasto posiadało duże znaczenie polityczne oraz handlowe dla królów Pierwszej Dynastii egipskiej. W 2009 r. grupa archeologów prowadzona przez dr. Raphaela Greenberga z Tel Aviv University, dr. Sarit Paz z Uniwersytetu Hebrajskiego w Jerozolimie oraz prof. Davida Wengrowa z University College London, odkryła fragment rzeźbionego reliefu przedstawiającego rękę trzymającą berło oraz symbol ‘ankh’ (wiecznego życia). Wiek znaleziska oceniono na ok. 5 tys. Lat. Był to bardzo wyraźny znak zależności handlowej, politycznej oraz kulturalnej, jaka powstała między tym miastem a faraonami Pierwszej Dynastii z Egiptu.

Widok na wykopaliska w Teb bet Yerah
Zdjęcie: Wikimedia Commons

Greenberg wraz ze swoją ekipą prowadzili dalsze wykopaliska w tym miejscu starając się odpowiedź na liczne pytania, które frapowały uczonych, a dotyczyły historii oraz kultury tego miejsca, roli położenia miasta na jego rozwój oraz rozwój urbanizacji w tej części Lewantu. Wiadomo bowiem, że ta część świata zawsze stanowiła pomost między wielkimi centrami miejskimi w Mezopotamii a Egiptem.

W porównaniu jednak do innych osiedli ludzkich w tej okolicy Tel bet Yerah zawiera wiele śladów wskazujących na obecność imigrantów pochodzących z dalekiej północy.

„Zamieszkiwane przez całą Epokę Brązu (3500 – 2300 przed Chr.) oraz sporadycznie w późniejszych czasach, to jedno z pierwszych ufortyfikowanych miast w regionie, wykazuje wiele śladów zależności dyplomatycznej od Pierwszej Dynastii egipskiej” – pisze Greenberg wraz ze swoją ekipą w opisie wykopalisk. Ale „około dwu wieków później miejsce stało się domem koczowniczych migrantów pochodzących z regionów znajdujących się daleko na północ od tego miejsca”.

Kim byli ci przybysze? Greenberg i jego ekipa stara się znaleźć odpowiedź na to pytanie.

Znaleziska poczynione przez wcześniejsze wyprawy archeologiczne już dostarczyły pewnych wskazówek. „Byli to twórcy ‘Zastawy z Kirbet Kerak’, wyjątkowego produktu ceramicznego odkrytego w Bet Yerah, który wpisuje się w inne znaleziska kultury materialnej z południowego Kaukazu”. Inne ekipy odnalazły także ślady podobnej ceramiki we wschodniej Anatolii. „Jednak nie ma tu śladów zależności politycznej lub kulturowej. Wygląda to jak produkt zwykłej codziennej działalności człowieka wynikającej z migracji małych grup. W każdym z regionów, do których dotarli musieli oni dostosować się do lokalnych warunków, ale ciągle zachowywali swoją społeczną tożsamość a także charakterystyczny sposób wytwarzania naczyń, a także organizacji przestrzeni życiowej”.

"Zastawa" z Kirbet Kerak
Zdjęcie: Wikimedia Commons

W 2015 r. ekipa archeologów powróci na to miejsce, by kontynuować prace archeologiczne. „W 2015 r. będziemy starali się dokopać do niższych warstw pagórka, by zyskać lepsze wejrzenie w powstanie tradycji miejsca na początku Epoki Brązu”. Ekipa ma nadzieję odkryć nowe informacje na temat społeczności migrantów, która osiedliła się w tym miejscu, i uzyskać odpowiedzi na pytania, w jaki sposób zachowali oni swoją społeczną tożsamość w nowym miejscu oraz skąd pochodzili.

Przygotowania do kolejnej wyprawy są obecnie w toku. Każdy chętny do uzyskania dalszych wiadomości lub przyłączenia się do wyprawy może uzyskać niezbędne informacje na stronie projektu.

opracował: B. Sokal
na podstawie doniesień prasowych
(popular-archeology BAR)

Jesteś na facebooku? My też! :)

"Scriptura crescit cum legente"
"Pismo rośnie wraz z czytającym je" (św. Grzegorz Wielki)

Każdy rozmiłowany w Słowie Bożym napotyka w Biblii fragmenty, które sprawiają mu trudność w interpretacji. Zachęcamy zatem wszystkich odwiedzających stronę Dzieła Biblijnego do zadawania pytań. Na każde pytanie udzielimy odpowiedzi, a następnie będzie ona opublikowana w sekcji "Pytania do Biblii".

Kliknij TUTAJ, żeby przesłać pytanie.