163. Zapytajmy Jeremiasza...

Pytania do Biblii

Zapytajmy Jeremiasza!

1) Jr 50,11: "cieszcie się łupieżcy mojego dziedzictwa"- dlaczego Jahwe nazywa Babilon swoim dziedzictwem?

2) Jr 50,20: "Przebaczę bowiem tym, których zachowam przy życiu"- czyli: najpierw zachowanie życia (jakie kryterium tego wyboru?), potem przebaczenie? Czy kolejność, logicznie, nie powinna być odwrotna: skoro PRZEBACZAM, zachowuję przy życiu...?

3) Jr 51,26: "będziesz opuszczona na wieki, wyrocznia Pana"- odnosi się to do Babilonu, a przecież w przeciągu następującej historii tereny te były i są zamieszkałe...

4) Jr 51, 20-25: "Miażdżyłem tobą narody,..., odpłacę Babilonowi"- drastyczne te obrazy wykonania gniewu Boga sugerują, że Jahwe wprost tego chciał. Dlaczego zatem zarzuca swemu "młotowi" winę? Babilon nie był narodem wybranym- jak mógł znać- dokładnie- granice Woli Bożej? Jeśli Jahwe oskarża go o nadużycie przemocy, czy czyni to na podstawie Prawa Naturalnego, wyznaczającego moralność pogan?

Ad 1: Bóg nazywa Babilon swoim dziedzictwem, zgodnie z przekonaniem, które towarzyszyło wielu autorom biblijnym, że cała ziemia należy do Boga i każdy naród może być realizatorem Jego planów (zob. np. Iz 7,20). Można też wskazać jeden argument przemawiający za takim określeniem imperium babilońskiego. Jak Ziemia Obiecana, w której zamieszkiwał Naród Wybrany, była specjalną własnością Bożą ze względu na obecność w niej wierzących w jedynego Boga, tak Babilon zyskuje zaszczytny tytuł dziedzictwa Bożego ze względu na zamieszkiwanie w nim wiernych Bogu Izraelitów. Podobnie jak Królestwo Judy zostało splądrowane przez Babilon jako skutek kary za grzechy, których dopuszczano się w Jerozolimie, tak też wolą Bożą jest złupienie oprawców Izraelitów, by ci mogli odzyskać wolność. Przy pomocy tego tytułu Jeremiasz podkreśla to, że Bóg może zupełnie swobodnie posługiwać się wszystkimi ludźmi, także tymi niewierzącymi, by realizować swoje zbawcze plany.

Ad 2: Kryterium wyboru tych, którzy zostaną ocaleni nie jest jasne dla ludzi. Można upatrywać je w zdolności do nawrócenia lub współpracy z Bożą łaską. Sekcja, w której Bóg mówi o tym przebaczeniu rozpoczyna się obrazem zagubionej owcy (zob. Jr 50,17). Sprowadzenie jej na pastwiska oznacza w Biblii proces powrotu do bliskiej więzi z Bogiem, który dokonuje się przede wszystkim dzięki miłosiernemu przebaczeniu i podjęciu tej łaski przez człowieka (zob. Iz 5,16-17; Jr 23,3; Ez 34; Mi 2,12). Można więc przypuszczać, na tyle na ile człowiekowi dane jest wejść w logikę i strategię Bożego myślenia, że kryterium ocalenia jest zdolność do odwrócenia się od swoich grzechów oraz nawrócenia się do Boga.

Ad 3: Wyrocznia o Babilonie, który ma zostać opuszczona musi być odczytywana przede wszystkim symbolicznie. Świadczy o tym najpierw fakt, że przedstawiony jest on na sposób nieodpowiadający faktom geograficznym. Babilon nazywany jest górą, podczas gdy wiadomo, że był on umieszczony w dolinie, nad rzeką Eufrat. Opisując jednak miasto jako „górę” Jeremiasz odnosi się do jej pozycji politycznej. Odbierając Babilonowi jego wysoką pozycję Bóg chce przede wszystkim powiedzieć o utracie jej dominacji nad tak rozległymi terenami, którymi dysponował w czasach proroka Jeremiasza. Wiadomo także, że proroctwo to spełniło się co do joty, gdyż Babilonia szybko zniknęła jako mocarstwo (539 r. przed Chr.), już nigdy nie zdołała odbudować swojej potęgi, a także zginęła jako naród.

Ad 4: Mówiąc o odpłacie Babilonowi za to, czego dokonał wobec Izraela, uczeni wskazują najczęściej na ograniczony wymiar władzy, jaką Babilon uzyskał otrzymując nakaz ukarania Jerozolimy za grzechy jej mieszkańców. Wyniszczenie Narodu Wybranego nie było planem Boga, lecz było nim ukaranie i pozbawienie ziemi. Skromne źródła historyczne przekazują fakt nader okrutnego charakteru działań wojennych prowadzonych przez Babilończyków, które obejmowały np. łamanie praw emisariuszy czy paktów pokojowych. Za te wszystkie winy oraz przekroczenie woli Bożej wobec Izraela, Babilon zostanie ukarany unicestwieniem. Kryterium znalezienia winy będzie łamanie ogólnoludzkich zasad dotyczących prowadzenia sztuki wojennej oraz uczciwości. Są to jednak tylko próby zbliżenia się do istoty motywacji Bożej. Ze względu na niepełne informacje zawarte w Biblii niewiele studiów poświęconych było dotychczas zagadnieniu tego, w jaki sposób Bóg objawiał Babilonowi swoją wolę ukarania Izraela.

Bartłomiej Sokal

A 100 pytań temu zastanawialiśmy się:

Jesteś na facebooku? My też! :)

Zapraszamy do dyskusji na temat powyższej odpowiedzi na naszej facebookowej stronie!


"Scriptura crescit cum legente"
"Pismo rośnie wraz z czytającym je" (św. Grzegorz Wielki)

Każdy rozmiłowany w Słowie Bożym napotyka w Biblii fragmenty, które sprawiają mu trudność w interpretacji. Zachęcamy zatem wszystkich odwiedzających stronę Dzieła Biblijnego do zadawania pytań. Na każde pytanie udzielimy odpowiedzi, a następnie będzie ona opublikowana w sekcji "Pytania do Biblii".

Kliknij TUTAJ, żeby przesłać pytanie.