ks. Andrzej Najda

Niech zstąpi Duch Twój

Mija właśnie siedem tygodni od radosnego poranka niedzieli Zmartwychwstania Pańskiego. Dziś, w dniu Pięćdziesiątnicy, obchodzimy uroczystość Zesłania Ducha Świętego. Wspominamy wydarzenie, które dokonało się w Jerozolimie, kiedy Duch Święty zstąpił na Maryję, apostołów i zgromadzonych wokół nich uczniów Chrystusa. Umocnieni Duchem Świętym apostołowie wyszli wówczas z ukrycia, opuścili mury Wieczernika i na ulicach Jerozolimy odważnie, w obcych językach zaczęli przemawiać do Żydów, przybyłych na święto z różnych stron świata. Był to dzień inauguracji Kościoła. Apostołowie, zgodnie z nakazem misyjnym Chrystusa: „Idźcie na cały świat i głoście Ewangelię wszelkiemu stworzeniu!” (Mk 16,15), poszli i zaczęli głosić Dobrą Nowinę o Jezusie Chrystusie.

Opisuje nam ten fakt dzisiejsze pierwsze czytanie. Dziękując dziś Bogu za dar Ducha Świętego, chcemy dziś na nowo uświadomić sobie jak wielki to dar i prosić Ducha Świętego, aby tak jak w czasach apostolskich również i dziś oświecał, umacniał i prowadził Kościół i każdego i każdą z nas.

1. Duch Święty darem Ojca i Syna

Zstąpienie Ducha Świętego przedstawia Łukasz w „Dziejach Apostolskich” jako wspólne dzieło Ojca i Syna. Zasiadający po prawicy Boga, uwielbiony Jezus „otrzymał od Ojca obietnicę Ducha Świętego i zesłał Go” (Dz 2,33) na swoją wspólnotę. Pierwszymi, którzy otrzymali dar Ducha, było uzupełnione – przez rzucenie losów, a właściwie przez Boga, wybór Macieja (Dz 1,23-26) – Kolegium Dwunastu wraz ze związaną z nimi wspólnotą, do której należały także kobiety z otoczenia Jezusa (Łk 8,1-3), Maryja i Jego bracia (Dz 1,13n). Przez Ducha Świętego Jezus Chrystus, Pan, rządzi i prowadzi swój Kościół aż do swego ponownego przyjścia przy końcu czasów, w paruzji, to znaczy sam działa w Kościele, prowadzi go i jest w nim obecny. Duch Święty umacnia i upoważnia ludzi do oddawania chwały Bogu, dawania świadectwa o Jezusie Chrystusie (por. Dz 1,8) i do głoszenia Ewangelii. Kościół wzrasta zaś poprzez głoszenie słowa Bożego. Podobnie jak Jezus rozpoczął swoją działalność publiczną „mocą Ducha” (Łk 4,14), tak również mocą Ducha Świętego i z Jego natchnienia rozpoczęli swoją działalność uczniowie Jezusa (Dz 2,1-13).

Zesłanie Ducha Świętego, któremu towarzyszą niezwykłe, charakterystyczne dla objawienia Boga znaki: szum z nieba, języki ognia i zdolność mówienia w obcych językach, dokonuje się w czasie Pięćdziesiątnicy, wiosennego święta dożynek, które obchodzono przez cały tydzień (Mi 23,16; 34,22; Kpł 23,15-21; Pwt 16,9) i na które przybywali do Jerozolimy Żydzi „ze wszystkich narodów pod słońcem” (Dz 2,5). Napełniona Duchem Świętym wspólnota chrześcijan wyszła wówczas z ukrycia i odważnie, bez obaw i lęków wychwalała wielkie dzieła Boże przed przybyłymi na święto ludźmi, przemawiając w zrozumiałych dla nich językach. Wszyscy słuchający są pełni zdumienia i podziwu. Nie wiedzą bowiem, „co to ma znaczyć?” (2,12). Piotr zaś w imieniu apostołów wyjaśnia w swojej mowie (2,14-36), że Zesłanie Ducha Świętego jest dziełem Boga, który, wypełniając zapowiedziane przez proroka Joela (3,1-5a) obietnice, realizuje swój plan zbawienia.

2. Duch Święty w początkach Kościoła

Działanie Ducha Świętego w pierwotnym Kościele ukazują przede wszystkim „Dzieje Apostolskie”. Duch Święty często wkracza na scenę i zabiera głos, wpływając na bieg wydarzeń. Potwierdza On i wzmacnia świadectwo czy naukę apostołów, I tak np., jak wyznaje Piotr w mowie przed Sanhedrynem (5,29-32), wraz z apostołami Duch Święty daje świadectwo, że Bóg jako Pan historii realizuje swój plan, poprzez wskrzeszenie z martwych Jezusa i wywyższenie Go po swojej prawicy „jako Władcę i Zbawiciela, aby zapewnić Izraelowi nawrócenie i odpuszczenie grzechów” (5,31). Paweł zaś, w mowie pożegnalnej do starszych Kościoła z Efezu (20,18-35), wyzna, że w Jerozolimie spotkają go „więzy i utrapienia”, ponieważ „zapewnia” go o tym Duch Święty w każdym mieście (20,23).

Duch Święty mówi do wiernych Kościoła pierwotnego i wszystkich czasów, słowami Pisma świętego. Piotr stwierdza w swojej pierwszej mowie przed uzupełnieniem grona Dwunastu (1,16-22), że „musiało wypełnić się słowo Pisma, które Duch Święty zapowiedział przez usta Dawida o Judaszu” (1,16). Człowiekiem, który wypowiadał słowa psalmu był Dawid, jednak w rzeczywistości przemawiał Duch Święty (por. 4,25; 28,25). Duch Święty przemawiać może również przez ludzi. I tak „z natchnienia Ducha” prorok Agabos zapowiada głód na całej ziemi (11,28). Duch Święty przemawia też przez innych świadków Chrystusa, których „napełnia”. Wśród „napełnionych Duchem Świętym” na pierwsze miejsce wysuwają się oczywiście Piotr i Paweł, którzy w „Dziejach Apostolskich” wygłaszają liczne przemówienia, ale także inni apostołowie, Szczepan, Barnaba czy Filip. Duch Święty prowadzi też misjonarzy, decydując do których krain i miast mają się udać i gdzie mają głosić Ewangelię, co najbardziej widoczne jest w działalności Pawła (16,6-10; por. 13,2; 19,21).

3. Duch Święty w naszych czasach

Podobnie jak w pierwotnym Kościele, „ten sam Duch” (1 Kor 12,4), objawia się i dziś „dla wspólnego dobra” (1 Kor 12,7), umacnia nas, jednoczy, prowadzi i obdarza swoimi darami. On działa w sakramentach. W chrzcie świętym, który otrzymujemy „w imię Ojca i Syna i Ducha Świętego”, upodabnia nas Duch Święty do Chrystusa. Stajemy się dziećmi Bożymi, darem miłym Bogu. W sakramencie bierzmowania obdarza nas darami: mądrości, rozumu, rady, męstwa, umiejętności, pobożności i bojaźni Bożej. We Mszy świętej to Jego mocą chleb staje się Ciałem, a wino Krwią Chrystusa. Mocą Ducha Świętego otrzymujemy w sakramencie pojednania i pokuty odpuszczenie grzechów (J 20,22n). Apostoł Narodów, św. Paweł, poucza nas, że gdy nie umiemy się modlić, „Duch przychodzi z pomocą naszej słabości… przyczynia się za nami w błaganiach, których nie można wyrazić słowami” (Rz 8,26). Duch Święty woła w naszych sercach: „Abba, Ojcze” (Ga 4,6).

Jan Paweł II w encyklice o Duchu Świętym „Dominum et Vivificantem” pisze: „Pod wpływem Ducha Świętego dojrzewa i umacnia się ów człowiek wewnętrzny, czyli »duchowy«. Dzięki udzielaniu się Boga, duch ludzki, który »zna to, co ludzkie«, spotyka się z »Duchem, który przenika głębokości Boże« (por. 1 Kor 2,10). W tym Świętym Duchu, który jest Darem przedwiecznym, Bóg Trójjedyny otwiera się dla człowieka, dla ducha ludzkiego.

Ukryte tchnienie Ducha Bożego powoduje, iż duch ludzki otwiera się również wobec zbawczego i uświęcającego samootwarcia się Boga” (DV 58).

4. Aplikacja

Słowami refrenu psalmu responsoryjnego wołaliśmy: „Niech zstąpi Duch Twój i odnowi ziemię”, prosząc o dary Ducha Świętego, dla nas, dla naszych bliskich, dla całego Kościoła i dla wszystkich ludzi. Nie możemy jednak zapominać, że działanie Ducha Świętego nie jest automatyczne. Potrzeba z naszej strony aktywności: otwarcia serc i umysłów, dziecięcego, bezgranicznego zaufania Mu i pozwolenia, aby to On nas prowadził po wszystkich ścieżkach naszego życia. Wołajmy zatem nieustannie i z ufnością: Przyjdź Duchu Święty!